Witamina D należy do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Zaopatrzenie intensywnie rozwijającego się organizmu najmłodszych pacjentów w odpowiednie dawki witaminy D gwarantuje ich prawidłowy, bezproblemowy rozwój, wzmacnia odporność i zmniejsza ryzyko wystąpienia wielu chorób. Jak witamina D wpływa na zdrowie dziecka? Czym grozi jej długotrwały niedobór i jakie symptomy powinny wzbudzić niepokój każdego rodzica?
Znaczenie witaminy D dla niemowląt i dzieci
Witamina D wspiera gospodarkę wapniowo-fosforanową – jest niezbędna do prawidłowego wzrostu i rozwoju kości u najmłodszych. Odpowiada za właściwe funkcjonowanie układu odpornościowego i hamuje rozwój próchnicy. W przypadku niemowląt pediatrzy rekomendują suplementację witaminy D już od pierwszych dni po urodzeniu. Mimo że w naturalny sposób ta witamina jest wytwarzana przez skórę pod wpływem ekspozycji na promienie słoneczne – maluchy do ukończenia 1. roku życia nie powinny być narażone na bezpośrednie działanie słońca, ze względu na to, że ich skóra jest bardzo delikatna i podatna na podrażnienia.
Jakie są naturalne źródła witaminy D dla dzieci?
Jeśli chodzi o pokarmowe źródła witaminy D, w diecie dziecka nie może zabraknąć tłustych ryb morskich, a także żółtek jaj, wątróbki kurzej i sera żółtego. Warto podkreślić, że dieta jest w stanie pokryć nie więcej, niż 20% dziennego zapotrzebowania na witaminę D, więc musi ją wspomagać synteza skórna (od maja do września dzieci w grupie wiekowej 1-10 lat powinny przebywać na słońcu minimum 15 minut dziennie, między godziną 10:00 a 15:00). Po konsultacji z pediatrą można również wspomagać potomstwo suplementacją, która wciąż jest zalecana (zwłaszcza w pierwszych 18. miesiącach życia malucha).
Witamina D dla dzieci – jaka dawka jest bezpieczna?
Dawka witaminy D jest uzależniona od wieku dziecka. Za bezpieczną dawkę w przypadku noworodków i niemowląt uznaje się 1000 IU/dzień. Jeśli chodzi o dzieci w wieku 1–10 lat dopuszczalna dawka wynosi 2000 IU/dzień, a u młodzieży w wieku 11–18 lat dwukrotnie więcej. Przedawkowanie witaminy D powoduje m.in. wielomocz, zwapnienia w tkankach, zwiększone pragnienie, zaparcia, obniżone napięcie mięśniowe, wymioty i nadpobudliwość, dlatego nie wolno przekraczać zalecanych dawek.
Niedobór witaminy D u dzieci a konsekwencje zdrowotne
Jak rozpoznać niedobór witaminy D w organizmie dziecka? Do niepokojących objawów zalicza się:
- nadmierne wypadanie włosów,
- spowolniony wzrost,
- apatia,
- nadmierna potliwość,
- słaby przyrost masy ciała,
- ciągłe zmęczenie,
- problemy z koncentracją,
- bóle kostne i stawowe,
- niedokrwistość z niedoboru żelaza.
Długotrwały niedobór witaminy D upośledza mineralizację rosnących kości i chrząstek, tym samym może doprowadzić do rozwoju osteoporozy dziecięcej. Maluchy, u których stwierdzono niedobory, często mają słabe uzębienie, problemy ze snem i są nieco bardziej podatne na infekcje. W przypadku niemowląt z niedoborami witaminy D może dochodzić do zbyt wolnego zarastania ciemiączka lub miękkości potylicy.
Awitaminoza u dzieci - kto jest najbardziej narażony na niedobór witaminy D?
Komu grozi niedobór witaminy D? Jeśli chodzi o najmłodszych pacjentów, w grupie ryzyka znajdują się przede wszystkim niemowlęta karmione piersią (mleko matki zawiera śladowe ilości witaminy D), dzieci o ciemnej karnacji oraz chorujące na otyłość. Zbyt mała podaż witaminy D jest stwierdzana także u dzieci, które nie przebywają regularnie na słońcu.
Podsumowując, witamina D wspiera wchłanianie w organizmie dziecka wapnia i fosforu, zapewniając mu prawidłowy rozwój, sprawną pracę układu nerwowego oraz mięśniowego. Warto więc dbać o jej właściwe dawkowanie, aby nie doprowadzić do niedoboru ani nadmiaru.
